นายนิกร แสงเกตุ ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 8 สุราษฎร์ธานี (สศท.8) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยว่า “เงาะ” เป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของจังหวัดสุราษฎร์ธานี สามารถสร้างมูลค่าให้กับจังหวัดได้เป็นอย่างมาก ซึ่งจังหวัดสุราษฎร์ธานีเป็นแหล่งผลิตเงาะ อันดับ 1 ของภาคใต้ โดยข้อมูล ณ เดือนพฤษภาคม 2565 พบว่า จังหวัดราษฎร์ธานี มีพื้นที่ปลูกเงาะ 25,606 ไร่ ให้ผลผลิต 29,796 ตัน ผลผลิตเฉลี่ย 1,195 กิโลกรัม/ไร่ เกษตรกรผู้ปลูก 3,317 ครัวเรือน ซึ่งเงาะจะออกดอกช่วงเดือนกุมภาพันธ์ – มีนาคม ผลผลิตจะออกสู่ตลาดช่วงเดือนมิถุนายน – สิงหาคมของทุกปี และจะออกมากสุดในเดือนกรกฎาคม ประมาณร้อยละ 80 ของผลผลิตทั้งจังหวัด
จังหวัดสุราษฎร์ธานี มีแหล่งปลูกเงาะใหญ่ที่สุดอยู่ที่อำเภอบ้านนาสาร 20,168 ไร่ ร้อยละ 81 ของพื้นที่ปลูก ทั้งจังหวัด ซึ่งปริมาณผลผลิตจะขึ้นอยู่กับสภาพภูมิอากาศ ที่มีผลต่อการติดดอกออกผล โดยลักษณะเด่นของ “เงาะโรงเรียนนาสาร” ผลเงาะจะมีทรงค่อนข้างกลม ขนดก เปลือกบาง เนื้อแห้งไม่แฉะ รสชาติหอม หวาน เนื้อร่อนออกจากเมล็ดทำให้เป็นที่นิยมรับประทานและเป็นที่ต้องการของตลาดทั้งภายในและต่างประเทศ และที่สำคัญเงาะโรงเรียนนาสารยังได้รับการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ จากกรมทรัพย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณิชย์ (Geographical Indications หรือ GI) ตั้งแต่ปี 2561 ปัจจุบันมีเกษตรกรที่ได้รับ (GI) 224 ราย รวมพื้นที่ปลูก 2,142 ไร่ จากการลงพื้นที่ของ สศท.8 เพื่อศึกษาการผลิตและการตลาดเงาะโรงเรียนนาสาร จังหวัดสุราษฎร์ธานี ที่ได้รับรองสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ GI พบว่า มีต้นทุนการผลิตเฉลี่ย 18,554 บาท/ไร่/ปี (เริ่มให้ผลผลิตในปีที่ 4 และเก็บเกี่ยวได้ระยะยาว) ให้ผลผลิตเฉลี่ย 2,433 กิโลกรัม/ไร่/ปี ราคาที่เกษตรกรขายได้ในรอบปี 2564 เฉลี่ย 21.53 บาท/กิโลกรัม เกษตรกร ได้ผลตอบแทนเฉลี่ย 52,379 บาท/ไร่/ปี คิดเป็นผลตอบแทนสุทธิเฉลี่ย (กำไร) 33,825 บาท/ไร่/ปี ด้านสถานการณ์ตลาด ผลผลิตเงาะโรงเรียนนาสาร GI ส่วนใหญ่ร้อยละ 60 เกษตรกรส่งขายตลาดหลักที่สำคัญ อาทิ ตลาดไท ตลาดสี่มุมเมือง รองลงมาร้อยละ 30 ส่งขายให้กับสหกรณ์ ของจังหวัดร้อยเอ็ด จังหวัดบุรีรัมย์ จังหวัดขอนแก่น และจังหวัดเชียงใหม่ รองลงมาร้อยละ 8 ส่งออกไปยังตลาดต่างประเทศ ได้แก่ จีน และสิงคโปร์ โดยผ่านผู้รวบรวมในจังหวัด และที่เหลืออีกร้อยละ 2 ส่งขายในจังหวัดและจังหวัดใกล้เคียง
ทั้งนี้ เกษตรกรในพื้นที่เริ่มหันมาให้ความสำคัญกับการปลูกเงาะโรงเรียนนาสารอีกครั้ง จากที่ก่อนหน้านี้ มีเกษตรกรหลายรายลดพื้นที่ปลูก เหตุผลหนึ่งมาจากการที่เงาะโรงเรียนนาสารได้รับการรับรองสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (GI) ทำให้เกษตรกรเริ่มมีความเชื่อมั่นเรื่องการตลาดและราคา จึงหันมาให้ความสำคัญในการดูแลจัดการสวนเงาะเพื่อรักษาคุณภาพ มีการรวมกลุ่มแปลงใหญ่ โดยมีกิจกรรมอบรมให้ความรู้ในด้านการผลิตตามหลักการผลิตเงาะโรงเรียนนาสารคุณภาพ การตรวจวิเคราะห์ค่าดินเพื่อใช้ปุ๋ยและธาตุอาหารที่เหมาะสม และที่สำคัญจากการรวมกลุ่มในการขายผลผลิต เกษตรกรสามารถกำหนดราคาขายโดยการคัดผลผลิตตามเกรด ทำให้ได้รับราคาที่เหมาะสม
“อย่างไรก็ตาม เกษตรกรควรหมั่นดูแลบำรุงรักษาต้น เพื่อให้ผลผลิตมีคุณภาพตรงกับความต้องการของตลาด และขอเชิญชวนผู้บริโภคสนับสนุนผลผลิตเงาะโรงเรียนบ้านนาสารจังหวัดสุราษฎร์ธานี GI หรือ ผลผลิตเงาะสายพันธุ์อื่น ๆ ของจังหวัดสุราษฎร์ธานี ซึ่งขณะนี้ผลผลิตทยอยออกสู่ตลาดแล้ว หากท่านใดสนใจข้อมูลการผลิตและตลาดเงาะโรงเรียนนาสาร GI จังหวัดสุราษฎร์ธานี สามารถสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ สศท.8 โทร. 0 7731 1641 หรืออีเมล zone8@oae.go.th” ผู้อำนวยการ สศท.8 กล่าว ทิ้งท้าย
