นายเกษม ชาติทอง รักษาการผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 12 นครสวรรค์ (สศท.12) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยถึงผลติดตามโครงการยกระดับแปลงใหญ่ด้วยเกษตรสมัยใหม่และเชื่อมโยงตลาดของกลุ่มแปลงใหญ่ผัก ตำบลเขาคีริส อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร นับเป็นกลุ่มที่เข้มแข็งและประสบผลสำเร็จในการผลิตสารชีวภัณฑ์และปุ๋ยอินทรีย์ด้วยตนเองเพื่อนำมาผลิตผักปลอดภัยเพื่อจำหน่าย โดยการนำเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่มีความหลากหลาย มาประยุกต์ใช้ในการพัฒนาศักยภาพของเกษตรกร เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการผลิต การบริหารจัดการแปลง ผลผลิตมีคุณภาพตามมาตรฐาน
จากการติดตามผลการดำเนินโครงการฯ พบว่า เกษตรกรได้มีการร่วมกลุ่มปลูกผักปลอดภัยแบบหมุนเวียนโดยได้เข้าร่วมโครงการเมื่อปีงบประมาณ 2564 มีกรมส่งเสริมการเกษตร เป็นหน่วยงานรับผิดชอบหลัก ปัจจุบันมีเกษตรกรสมาชิก 46 ราย มีนายสอาด ศรศิลป์ เป็นผู้จัดการแปลง พื้นที่ปลูกรวม 350 ไร่ (เฉลี่ย 7.6 ไร่/ครัวเรือน) ส่วนใหญ่เกษตรกรนิยมปลูก มะเขือเปราะเจ้าพระยา ผักชีฝรั่ง ผักกวางตุ้ง โดยกลุ่มแปลงใหญ่ผักสามารถบริหารจัดการแปลงได้มีประสิทธิภาพจากการได้รับการสนับสนุนเทคโนโลยีอุปกรณ์ลดต้นทุนสมัยใหม่ ในการจัดการระบบน้ำที่เหมาะสมกับการเพาะปลูก การใช้พลังงานทดแทน และอุปกรณ์ในการจัดการผลผลิต อาทิ เครื่องจักรสำหรับเตรียมดิน อากาศยานไร้คนขับเพื่อการเกษตร (โดรน) สำหรับฉีดพ่นสารชีวภัณฑ์ รวมถึงระบบท่อน้ำในแปลงที่ทั่วถึง เพื่อให้พืชได้รับน้ำเพียงพอ ส่งผลให้ผลผลิตต่อไร่เพิ่มมากขึ้นและมีคุณภาพดี โดยเกษตรกรมีรายได้จากการปลูกผักหมุนเวียน ได้แก่ กุยช่าย คะน้า มะเขือ ผักบุ้งจีน ถั่วฝักยาว ผักกวางตุ้ง ผักชีฝรั่ง และแตงกวา เฉลี่ย 12,000 บาท/เดือน/ครัวเรือน หรือหากคิดเป็นรายได้เฉลี่ยของทั้งกลุ่มอยู่ที่ 5 ล้านบาท/ปี
หากจำแนกการผลิตผักในแต่ละชนิดและราคาที่เกษตรกรขายได้เฉลี่ยทั้งปี 2564 พบว่า กุยช่าย ระยะเวลาเพาะปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว 120 วัน ให้ผลผลิตเฉลี่ย 1,500 กิโลกรัม/ไร่/ปี ราคาขาย 33.75 บาท/กิโลกรัม คะน้า ระยะเวลาเพาะปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว 42 วัน ให้ผลผลิตเฉลี่ย 2,800 กิโลกรัม/ไร่/ปี ราคาขายอ 16.25 บาท/กิโลกรัม มะเขือ ระยะเวลาเพาะปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว 50 วัน ให้ผลผลิตเฉลี่ย 3,500 กิโลกรัม/ไร่/ปี ราคาขาย 7.75 บาท/กิโลกรัม ผักบุ้งจีน ระยะเวลาเพาะปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว 20 วัน ให้ผลผลิตเฉลี่ย 1,500-2,000 กิโลกรัม/ไร่/ปี ราคาขาย 12.50 บาท/กิโลกรัม ถั่วฝักยาว ระยะเวลาเพาะปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว 45 วัน ให้ผลผลิตเฉลี่ย 1,200-2,000 กิโลกรัม/ไร่/ปี ราคาขาย 12.50 บาท/กิโลกรัม ผักกวางตุ้ง ระยะเวลาเพาะปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว 30 วัน ให้ผลผลิตเฉลี่ย 1,200 กิโลกรัม/ไร่/ปี ราคาขาย 13.50 บาท/กิโลกรัม ผักชีฝรั่ง ระยะเวลาเพาะปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว 120 วัน ให้ผลผลิตเฉลี่ย 1,500-2,000 กิโลกรัม/ไร่/ปี ราคาขาย 20.00 บาท/กิโลกรัม และแตงกวา ระยะเวลาเพาะปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว 45 วัน ให้ผลผลิตเฉลี่ย 2,200 กิโลกรัม/ไร่/ปี ราคาขาย 15.00 บาท/กิโลกรัม
ด้านการจำหน่ายผลผลิตของกลุ่มแปลงใหญ่ผัก พบว่า ผลผลิตส่วนใหญ่ ร้อยละ 60 จำหน่ายให้พ่อค้ารับซื้อ ซึ่งจะส่งต่อ ไปจำหน่ายที่ตลาดค้าส่งจังหวัดกำแพงเพชร พิษณุโลก สุโขทัย นครสวรรค์ รองลงมา ผลผลิตร้อยละ 30 สมาชิกกลุ่มได้เพิ่มมูลค่าด้วยการบรรจุผักด้วยถุงยืดอายุผัก และรวบรวมผลผลิตจากเกษตรกรในกลุ่มนำไปจำหน่ายรวมกัน เพื่อประหยัดต้นทุนค่าขนส่ง โดยใช้รถห้องเย็นเพื่อรักษาคุณภาพผลผลิตสำหรับนำไปจำหน่ายต่อยังตลาดอื่น เช่น ตลาดไท โรงพยาบาลกำแพงเพชร ตลาดเกษตรกร เป็นต้น และผลผลิตส่วนที่เหลือร้อยละ 10 พ่อค้าในท้องถิ่นมารับผลผลิตถึงสวน และนำไปจำหน่ายต่อที่ตลาดนัดในพื้นที่
Exif_JPEG_420 
นอกจากนี้ กลุ่มแปลงใหญ่ผัก ยังได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐ ได้แก่ สำนักงานเกษตรจังหวัดกำแพงเพชร สำนักงานส่งเสริมสหกรณ์จังหวัดกำแพงเพชร สถานีพัฒนาที่ดินกำแพงเพชร สำนักงานพัฒนาชุมชนกำแพงเพชร ธกส และสำนักงานเกษตรอำเภอพรานกระต่าย จ.กำแพงเพชร และหน่วยงานท้องถิ่นในพื้นที่ ให้การสนับสนุนทั้งด้านบูรณาการโครงการกิจกรรม งบประมาณจากกรมส่งเสริมการเกษตร งบพัฒนาจังหวัด การพัฒนาด้านองค์ความรู้ในการผลิต สารชีวภัณฑ์ ปุ๋ยอินทรีย์ การบริหารจัดการกลุ่ม และการผลิตผัก รวมไปถึงการพัฒนาบรรจุภัณฑ์ และที่สำคัญกลุ่มแปลงใหญ่ผัก ยังพัฒนาเป็นแหล่งเรียนรู้การปลูกผักปลอดภัย โดยมีโรงเรียนนำเด็กนักเรียนเข้ามาเรียนรู้ รวมไปถึงกลุ่มเกษตรกรที่สนใจปลูกผักเพื่อเป็นรายได้เสริมเข้ามาเรียนรู้และดูงานการบริหารจัดการแปลงอย่างต่อเนื่อง 400 – 500 คน/ปี ทั้งนี้หากเกษตรกรหรือท่านใดที่สนใจเข้าศึกษาดูงานของกลุ่มแปลงใหญ่ผัก สามารถติดต่อได้ที่ นายสอาด ศรศิลป์ ผู้จัดการแปลง โทร 06 3503 7694
