วันที่ 15 มกราคม 2566 ที่ผ่านมา : น.ส.รุ่งอรุณ ลิ้มฬหะภัณ ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนการควบคุมปัจจัยเสี่ยงหลัก สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)พร้อมด้วยผู้บริหารจากสสส.นำคณะสื่อมวลชนและภาคีเครือข่ายลงพื้นที่ดูงาน“พื้นที่ต้นแบบปลอดบุหรี่”เดินหน้าโครงการ“พหุวัฒนธรรมหนุนเสริมศักยภาพชุมชนลดปัจจัยเสี่ยงเพื่อสุขภาพคนใต้”ณ วิทยาลัยเทคโนโลยีประทีปศาสน์โปลีเทค (PPTC) ), วัดบุญนารอบ, มัสยิดซีรอยุจดีน (บ้านจำปาขอม) และโรงเรียนประทีปศาสน์ปอเนาะบ้านตาล ต.กำแพงเซา อ.เมือง จ.นครศรีธรรมราช
น.ส.รุ่งอรุณกล่าวว่าการขับเคลื่อนงานควบคุมการบริโภคยาสูบในเยาวชนจะสำเร็จได้ต้องอาศัยความร่วมมือจากหลายๆฝ่าย สสส.จึงได้ร่วมกับภาคีในพื้นที่สนับสนุนการขับเคลื่อน“โรงเรียนปอเนาะปลอดบุหรี่ 14 จังหวัดภาคใต้” เดินหน้าโครงการ“พหุวัฒนธรรมหนุนเสริมศักยภาพชุมชนลดปัจจัยเสี่ยงเพื่อสุขภาพคนใต้”ภายใต้ความรับผิดชอบของมูลนิธิคนเห็นคน มุ่งเน้นการพัฒนารูปแบบดำเนินงานที่สอดคล้องกับวัฒนธรรม ความเชื่อและบริบทในพื้นที่ของภาคใต้ มีเป้าหมายเพื่อเสริมสร้าง สานพลังพหุวัฒนธรรมทั้ง 3 ศาสนา ได้แก่ ศาสนาพุทธ ศาสนาคริสต์ และศาสนาอิสลาม เพื่อร่วมกันขยายพื้นที่และพัฒนาศักยภาพ ให้เกิดศาสนสถานที่ปลอดปัจจัยเสี่ยง ต้นแบบมัสยิดที่พึงประสงค์ด้านการลดปัจจัยเสี่ยง รวมถึงการดำเนินงานโรงเรียนปอเนาะปลอดบุหรี่ที่ความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ซึ่งเริ่มโครงการตั้งแต่วันที่ 16 กันยายน ปี 2564 ถึง วันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2566 รวม 18 เดือน
ทั้งนี้แนวทางการดำเนินโครงการฯจะจัดเป็นเวทีแลกเปลี่ยนประสบการณ์ตรงโดยจะแยกออกเป็นกลุ่มโรงเรียนปอเนาะและกลุ่มพหุวัฒนธรรม เนื่องจากมีบริบทของการทำงานแตกต่างกัน ในกลุ่มโรงเรียนปอเนาะจะมีการนำพื้นที่เด่นๆหรือประสบความสำเร็จในการดำเนินงานมานำเสนอในเวทีให้พื้นที่อื่นๆได้สอบถาม ทำความเข้าใจและนำวิธีการต่างๆไปปรับใช้ให้เหมาะสมกับโรงเรียนของตนเอง(รูปแบบShopping Idea)
ส่วนกลุ่มพหุวัฒนธรรม มัสยิด วัด และคริสตจักร จะนำกระบวนการทำงานในพื้นที่มาร่วมนำเสนอและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน โดยเน้นจุดเด่น/ความเชื่อของแต่ละศาสนาในการดำเนินงานด้านปัจจัยเสี่ยง ปัจจุบันมีพื้นที่ดำเนินการทั้งหมด 162 พื้นที่ แบ่งเป็นโรงเรียนปอเนาะ 70 พื้นที่ วัด 20 พื้นที่ คริสตจักร 15 พื้นที่ มุสลิมะห์ 6 พื้นที่ มัสยิด 10 พื้นที่และพื้นที่อื่นๆ อาทิ อบต. อปท. อสม. เยาวชนแกนนำ อพม. หน่วยงานราชการปลอดบุหรี่รวม 41 พื้นที่
น.ส.รุ่งอรุณกล่าวอีกว่าการขับเคลื่อนการดำเนินงานในพื้นที่จะมีการนำรูปแบบที่เหมาะสมกับบริบทของแต่ละพื้นที่มาปรับใช้ได้แก่ การขับเคลื่อนในโรงเรียนปอเนาะ เน้นการบริหารจัดการให้เป็นโรงเรียน 7 มาตรการโรงเรียนปลอดบุหรี่ ได้แก่ มีการจัดทำข้อตกลงของโรงเรียนร่วมกับผู้ปกครองก่อนเข้าเรียนในสถานศึกษาเหล่านี้โดยมีบทลงโทษแก่เด็กที่มีการยุ่งเกี่ยวกับบุหรี่ และยาเสพติด ดูแลเด็กโดยครูและรุ่นพี่ในโรงเรียน ONE BY ONE รูปแบบนี้ใช้ในโรงเรียนปอเนาะขนาดเล็ก และสอดแทรกเรื่องพิษภัยของการสูบบุหรี่ในระบบการเรียนการสอน การขับเคลื่อนในวัด มีการติดป้าย วัดเป็นเขตปลอดการพนัน และจัดทำข้อตกลงติดหน้างานเพื่อให้เจ้าภาพมีความเข้าใจร่วมกันและต้องปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด การจัดงานบวชในวัดต้องมีการพูดคุยกับเจ้าภาพและเจ้าอาวาส ทำข้อตกลงว่า บุคคลที่จะบวชได้ต้องไม่มีประวัติเกี่ยวกับยาเสพติด ไม่ยุ่งเกี่ยวกับเหล้า บุหรี่โดยเด็ดขาด สร้างความร่วมมือกับหน่วยงานราชการ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการรณรงค์ ลด ละ เลิกอบายมุข กิจกรรมแสดงธรรมในวันธรรมสวนะ และการจัดงานศพ งานบุญ โดยปลอดอบายมุขทุกชนิด การขับเคลื่อนในมัสยิด มีการติดป้ายหน้ามัสยิดต้นแบบ “กรุณาให้เกียรติบ้านของอัลเลาะห์ ด้วยการไม่สูบบุหรี่บริเวณมัสยิด” มีข้อตกลงร่วมกันในพื้นที่ห้ามสูบบุหรี่ในมัสยิด สอดแทรกการเรียนการสอนเรื่องยาสูบให้แก่ผู้ที่เข้าร่วมการละมาดในมัสยิด การขับเคลื่อนในคริสตจักร มีการจัดกิจกรรมรณรงค์เรื่องบุหรี่สอดแทรกในการสวดมนต์ที่โบสถ์ทุกวันอาทิตย์ การจัดกิจกรรมค่ายโดยใช้สื่อออนไลน์ และสื่อบุคคล ตัวมัสคอต กิจกรรมสันทนาการเรื่องการป้องกันหรือพิษภัยของบุหรี่โดยกลุ่มเยาวชนแกนนำคริสตจักร และมีการจัดการฝึกอาชีพเสริมรายได้แก่ผู้ที่มาร่วมกิจกรรมที่โบสถ์ทุกวันอาทิตย์ นอกจากนี้ยังมีการขับเคลื่อนในพื้นที่อื่นๆ เช่น จัดกิจกรรมรณรงค์เรื่องเหล้า บุหรี่ยาเสพติดในสถานศึกษา มีการเดินรณรงค์ในชุมชนให้ลดละเลิกบุหรี่ มีการใช้หลักศาสนาควบคู่กับการป้องกันและโทษภัยจากบุหรี่ ให้ความรู้โดยใช้หลักศาสนาร่วมบ่มเพาะด้วย กลุ่มคนจิตอาสาร่วมรับฟังความรู้เรื่องบุหรี่และนำไปถ่ายทอดในชุมชน
นายเสวก พิศสุวรรณ์ ผู้อำนวยการวิทยาลัยเทคโนโลยีประทีปศาสน์โปลีเทค (PPTC)กล่าวว่าโรงเรียนประทีปศาสน์ ปอเนาะบ้านตาล เป็นปอเนาะหนึ่งที่ร่วมกันขับเคลื่อน “ปอเนาะปลอดบุหรี่” ร่วมกับผู้บริหารโรงเรียนปอเนาะใน 14 จังหวัดภาคใต้ ซึ่งทุกโรงเรียนมีสถานการณ์ที่ไม่แตกต่างกันคือ ยังพบนักเรียนมีพฤติกรรมสูบบุหรี่ จึงเป็นที่มาของการร่วมมือร่วมใจกันในครั้งนี้ เพื่อผนึกกำลังให้นักเรียนของเราห่างไกลบุหรี่และสิ่งเสพติดต่าง ๆ เพราะนักเรียนของเราคือ กำลังของชาติในการพัฒนาชาติต่อไป โดยทางโรงเรียนได้สอดแทรกความรู้เรื่องบุหรี่ในรายวิชาต่าง ๆ ติดประกาศ “ห้ามยุ่งเกี่ยวกับบุหรี่และยาเสพติด” ในหอพัก และกิจกรรมอื่น ๆ อาทิ กีฬาสานสัมพันธ์ต้านยาเสพติด กิจกรรมรณรงค์ให้ความรู้เรื่องบุหรี่แก่เยาวชนในโรงเรียน เดินรณรงค์การลด ละ เลิกบุหรี่ยาเสพติด กิจกรรมประกวดทำคลิปรณรงค์ “ปอเนาะปลอดบุหรี่” และคลิปสั้นสอนใจภายใต้หัวข้อ “พิษภัยของบุหรี่”
นายเอกรัฐ ศรีนิจอิสลาม ผู้นำศาสนา ตำแหน่งกอเต็บหรือผู้ช่วยโต๊ะอิหม่ามกล่าวว่า มัสยิดซีรอยุจดีน (บ้านจำปาขอม)ได้ดำเนินโครงการมัสยิดปลอดบุหรี่ โดยมีการรณรงค์และติดป้ายให้มัสยิดเป็นพื้นที่ปลอดบุหรี่ สอดแทรกความรู้เกี่ยวกับยาสูบช่วงหลังพิธีละหมาด โดยผู้นำศาสนา เปิดโรงเรียนสอนศาสนา (ปอเนาะ) ในช่วงวันเสาร์-อาทิตย์ เพื่อสอนศาสนาและสอดแทรกเรื่องยาสูบให้แก่เด็กและเยาวชนในชุมชน มีการทำกิจกรรมร่วมกับชุมชนอย่างสม่ำเสมอ และช่วยเหลือผู้ประสบภัยในด้านต่าง ๆ ในชุมชน
